“Nero Burning ROM – de regerend wereldkampioen op het gebied van branden”. Deze slogan van een computerprogramma dat schijfjes kan branden, maakt direct duidelijk waar het hier om gaat: de veronderstelling dat keizer Nero de stad Rome in brand stak. Tijdens deze brand in de nacht van 19 juli 64 n.Chr. werden grote delen van de stad verwoest.
Door Veerle Gaspar
De overtuiging dat Nero (37 – 68) aanstichter was van de brand, is gebaseerd op een aantal antieke bronnen. Deze melden dat de keizer opdracht tot de brand had gegeven in een vlaag van waanzin of pure slechtheid. Tijdens de brand zou de keizer toegekeken hebben, terwijl hij op zijn lier speelde en zong – volgens Cassius Dio (ca. 155 – na 229) een lied over de verwoesting van Troje.
Hardnekkige mythe
Dit beeld van de wrede, gekke keizer die musiceerde terwijl zijn stad in brand stond, spreekt natuurlijk erg tot de verbeelding. Geen wonder dat het een hardnekkige mythe is geworden. Een andere reden die – al in de oudheid – is aangevoerd om de schuld voor de ramp op Nero te schuiven, is het feit dat hij op het terrein dat verwoest was door het vuur een enorm paleis liet bouwen, de Domus Aurea.
Geruchten
Tegenwoordig denken de meeste historici echter dat de brand per ongeluk was uitgebroken, en dat Nero op dat moment helemaal niet in Rome was. Zij volgen hierin de Romeinse geschiedschrijver Tacitus (56-117), die zegt dat Nero in zijn buitenverblijf in Antium was en dat de verhalen die de ronde deden over de zingende en spelende keizer slechts geruchten waren.
Tacitus schrijft ook dat Nero na het horen van het nieuws onmiddellijk naar Rome terugkeerde en zijn eigen geld gebruikte om de schade te herstellen en de getroffenen te helpen. Om zijn naam te zuiveren, gebruikte Nero de Christenen als zondebok; zij werden wreed bestraft.
De brand van Rome verbeeld, door kunstenaar Hubert Robert (1733–1808). (foto: Wikimedia)
Verder lezen en kijken
- Lees ook het artikel Nero: de kunstzinnige keizer over zijn investeringen in Rome na de brand.
- Bekijk het paleis van Nero, de Domus Aurea, in 3D op GeschiedenisBeleven.nl
De brand van Rome verbeeld, door kunstenaar Hubert Robert (1733–1808). (foto: Wikimedia)
©Geschiedenisbeleven.nl, auteur: Veerle Gaspar, foto’s: Wikimedia
