Taal

Hoe orkanen hun naam krijgen

Als je een orkaan op je af ziet komen, wat doe je dan? Je vlucht of je verschuilt je. Het laatste waar je aan denkt is hoe je de orkaan zult noemen. Waarom geven we orkanen dan toch namen? Door Stieneke ...

Lees verder

Een taal die alleen door mannen gesproken wordt

Nieuwe talen kunnen op allerlei verschillende manieren ontstaan. Creooltalen zoals bijvoorbeeld het Sranantongo in Suriname komen voort uit een situatie van slavernij. Ngatik Men’s Creole, een creooltaal die alleen door mannen gesproken wordt, heeft een andere geschiedenis. Door Stieneke Ritzema Ngatik ...

Lees verder

Inslaan als een bom met je bikini

Wie zin heeft, kan dit weekend de bikini uit de kast halen. De moderne bikini werd ontworpen door de Fransman Louis Réard en werd in 1946 op een Parijse catwalk geïntroduceerd. Waarom koos Réard voor de naam bikini? Door Stieneke Ritzema ...

Lees verder

Waarom de leeuw het leeuwendeel krijgt

Wie het leeuwendeel krijgt, heeft het grootste stuk te pakken. Maar waarom noemen we dat eigenlijk het leeuwendeel? Alleen omdat de leeuw zo groot en sterk is dat hij het grootste deel er toch wel uit sleept? Door Stieneke Ritzema ...

Lees verder

De talen van Suriname

Een artikel in de meest recente editie van Taalschrift pleit voor meer inzet van het Sranantongo op Surinaamse basisscholen, naast het Nederlands, de officiële taal. In totaal worden in Suriname twintig talen gesproken. Wat is hun geschiedenis? Het Nederlands is ...

Lees verder

De herkomst van het woord slaaf

De afgelopen week (en de komende week) is er op Geschiedenis Beleven van alles over slavernij te lezen in het kader van de nationale herdenking van het slavernijverleden. Vandaag verdiepen we ons in de etymologie van het woord slaaf. Door Stieneke ...

Lees verder

Het regent pijpenstelen

Als Nederlanders geen mooie regenuitdrukkingen hebben, waar moet je het dan nog zoeken? Gelukkig hebben we er zeker een: het regent pijpenstelen. Maar waarom regent het eigenlijk pijpenstelen? Door Stieneke Ritzema De verklaring is waarschijnlijk te vinden in de gelijkenis ...

Lees verder

De invloed van slavernij op taal

In de Tanamiwoestijn in het noorden van Australië hebben wetenschappers een nieuwe taal in kaart gebracht. De taal wordt Light Warlpiri genoemd en is een mix van drie verschillende talen: Engels, aboriginaltaal Warlpiri en creooltaal Kriol. Creooltalen zijn talen die ...

Lees verder

Amerikaanse marine ontdekt kleine letters

De Amerikaanse marine gaat naast hoofdletters nu ook kleine letters gebruiken in zijn officiële berichten, voor het eerst sinds 1850. Vooral de jongere generatie mariniers is hier blij mee. Waarom gebruikte de marine eigenlijk alleen maar hoofdletters? Door Stieneke Ritzema Daar ...

Lees verder

Quarantaine: Italiaanse builenpestpreventie

Quarantaine wordt tegenwoordig nog maar weinig toegepast, maar was ooit een levensreddende maatregel. Het werd voor het eerst in de veertiende eeuw in Italië gebruikt en heeft daar ook zijn naam gekregen. Door Stieneke Ritzema Toen in de veertiende eeuw de ...

Lees verder

Waarom heet hooikoorts zo?

Nederland geniet van het mooie zomerse weer. Sommige mensen doen dat wel met tranende, jeukende ogen omdat ze last hebben van hooikoorts. Waarom noemen we een allergische reactie op pollen hooikoorts? Door Stieneke Ritzema In 1819 was John Bostock (1772–1846) de ...

Lees verder

De vis wordt duur betaald

Als schrijver kun je op verschillende manieren onsterfelijk worden. Je kunt bijvoorbeeld het geluk hebben een boek te schrijven dat ook nog lang na je dood gelezen wordt. Anderen dragen iets bij aan ons dagelijkse taalgebruik, in de vorm van ...

Lees verder

Met de Franse slag, geen broddelwerk

Als we iets met de Franse slag doen, doen we het slordig, onnauwkeurig. In de zeventiende en achttiende eeuw werd deze uitdrukking ook al gebruikt, maar was de betekenis heel anders. Door Stieneke Ritzema De Franse slag is een term die ...

Lees verder

Door de ogen van Jane Austen

Jane Austen en haar romans blijven populair. Dit jaar is het 200 jaar geleden dat haar bekendste roman, Pride and prejudice, in 1813 werd gepubliceerd. Om dat te vieren is een tentoonstelling die ze kort daarna bezocht digitaal gereconstrueerd. Door Stieneke ...

Lees verder

Nederlandse invloeden in het Japans

Heel wat Nederlandse woorden zijn in andere talen opgenomen. Sommige woorden zijn nog steeds gemakkelijk als Nederlandse woorden te herkennen, andere woorden minder snel. Dat laatste geldt voor veel Nederlandse woorden die in het Japans zijn opgenomen. Door Stieneke Ritzema Nadat ...

Lees verder

Gezocht: Meanderings of memory

In de Oxford English Dictionary worden niet alleen maar betekenissen van woorden opgenomen, maar ook citaten van vroeg gebruik van die woorden. Uiteraard moet dan wel duidelijk zijn waar het citaat gevonden kan worden. Een van de bronnen blijkt echter ...

Lees verder