Het blijft een van de meest besproken moorden van de 20e eeuw. Nog steeds geloven veel Amerikanen dat de dood van Kennedy meer was dan een gewone moord. Maar waarom? Deze tijdlijn zet alles op een rijtje.
Door Daniëlle van Mourik
Op 22 november is het 50 jaar geleden dat John F. Kennedy werd vermoord en 50 jaar na dato wordt er nog steeds gespeculeerd over de ware toedracht van het misdrijf. Wat is er precies gebeurd op die fatale dag?
September 1963
John F. Kennedy (1917-1963), de 35e president van de Verenigde Staten, besloot in juni 1963 om de banden met de staat Texas aan te halen. Een persoonlijk bezoek zou voor meer steun moeten zorgen binnen de Democratische Partij en extra Texaanse kiezers moeten genereren voor Presidentsverkiezingen van 1964.
Onderdeel van deze campagne was een optocht in Dallas waarbij de president samen met zijn vrouw Jacqueline Lee Bouvier Kennedy (1929-1994) mee zouden rijden in de presidentiële limousine met open dak. De Dallas Police had echter zo zijn twijfels. Nog geen maand eerder werd VN ambassadeur Stevenson belaagd door een menigte, een voorval dat de politie bij de president wilde voorkomen. Ondanks dit protest, ging Kennedy door met zijn plan. Op 22 november vertrok hij richting Dallas.
Een tijdlijn
Ondanks dat tot op heden niet helemaal duidelijk is wat er nu precies is gebeurd op die fatale dag, heeft onderzoek al een hoop op kunnen helderen. Met deze tijdlijn zetten we op een rij wat er tot nu toe bekend is van de uren rond de moord op Kennedy.
11.40: Kennedy en zijn vrouw Jaqueline komen aan op het vliegveld van Dallas, Texas. Daar staan de wagens voor de optocht klaar voor vertrek.
11.55: Vijftien minuten later dan gepland, vertrekt het presidentieel gezelschap richting het centrum van Dallas. Naast de Kennedy’s, nemen ook de gouverneur van Texas John Connally en zijn vrouw Nellie Connally plaats in de presidentiële limousine.
12.29: De limousine draait zoals gepland het Dealy Plaza op vanaf Main Street en passeert daarbij de Texas School Book Depository, de plek waar Lee Harvey Oswald (1939-1963) werkt.
12.30: Er wordt geschoten vanuit de Texas School Book Depository. Het eerste schot mist Kennedy, het tweede verwondt hem aan zijn rug en nek. Door de snelheid van de kogel wordt gouverneur Connally ook geraakt.
De derde kogel raakt Kennedy in het hoofd, waardoor hij een fatale hoofdwond oploopt.
Jaqueline Kennedy probeert in paniek en besmeurt met het bloed van haar man de auto uit te klimmen, maar wordt tegengehouden door de toegesnelde Secret Service agent Clint Hill.
12.33: Ooggetuigen zien Oswald de Texas School Book Depository verlaten, net voordat het gebouw door de politie wordt afgesloten.
13.00: President Kennedy arriveert in het ziekenhuis. Behandeling mag echter niet meer baten en om 13.00 wordt de president dood verklaard.
13.50: Na een verwoedde vluchtpoging, waarbij hij agent J.D. Tippit vermoordt, wordt Oswald opgepakt. De moord op de agent wordt door 13 getuigen gezien, die de autoriteiten inschakelen en zo zijn aanhouding bewerkstelligen.
14.38: Vice-president Lyndon B. Johnson (1908-1973) wordt aan boord van Air Force One beëdigd als president van de Verenigde Staten.
23.26: Enkele uren nadat hij in staat van beschuldiging is gesteld voor de moord op agent Tippit, wordt Oswald aangeklaagd voor de moord op president John F. Kennedy. Twee dagen later wordt Oswald zelf vermoord door Jack Ruby.
Enige tijd na de arrestatie van Oswald en nadat Johnson was ingezworen als president van Amerika, wordt de dood van John F. Kennedy bekend gemaakt (in filmpje vanaf 5:00). De bekende journalist Walter Cronkite is zichtbaar emotioneel (vanaf 1 minuut 30) als hij het nieuws wereldkundig maakt.
De begrafenis
Op 25 november vond de begrafenis plaats. De kist van Kennedy werd, nadat de katholieke mis was beëindigd, op een open koets naar het Arlington National Cemetary gereden. Onderweg reed de koets langs honderdduizenden toeschouwers, die allemaal afscheid kwamen nemen van de president. Naast al dit publiek waren er ook 900 staatshoofden en vertegenwoordigers aanwezig om Kennedy de laatste eer te bewijzen.
Onderzoek
De emotionele reacties op de moord zorgden ervoor dat op 29 november 1963 de Warren Commissie werd aangesteld om de zaak te onderzoeken. In 1964 presenteerde de Commissie een rapport van 888 pagina’s aan president Johnson, een rapport dat op alle vragen rond de moord een antwoord zou moeten geven. Het is echter tot op de dag van vandaag dat rapport dat de basis vormt van alle speculaties.
Lyndon B. Johnson plaatst een krans voor de kist van Kennedy tijdens de traditionele begrafenisceremonie in het Capitool (foto: WIkimedia).
Verder lezen en kijken
- Meer artikelen over (de moord op) John F. Kennedy op GeschiedenisBeleven.nl.
- De amateuropname van Zapruder is de enige film waarop de gehele moord is vastgelegd. LET OP: bevat schokkende beelden!
- Time Magazine heeft een mooi artikel gewijd aan alle complottheorieën rond de moord op JFK.
- De serie Unsolved History bespreekt en test een aantal onopgeloste vragen over de moord op JFK.
- Het Sixth Floor museum heeft een schitterende collectie beeldmateriaal over de moord op Kennedy.
©Geschiedenisbeleven.nl, auteur: Daniëlle van Mourik, foto’s: Wikimedia en Library of Congress.