Vraag Servië om een van de meest rampzalige veldslagen uit zijn geschiedenis en het antwoord is de nederlaag op het Merelveld in Kosovo (28 juni 1389). Voor de Serven zou hier een donkere periode van eeuwenlange Ottomaanse overheersing beginnen. Mythe ...
Kenau: de verfilming van een legende
Begin 2014 komt de film Kenau in de bioscopen uit. De hoogste tijd om de historische figuur Kenau onder de loep te nemen. Welke insteek hebben de filmmakers voor hun project gekozen? Door Fred Smit De titel van de film ...
De vergeten koningen van Friesland
De mist trekt langzaam weg over de velden tussen Aldeboarn en Jirnsum. Een boer rijdt op zijn trekker voorzichtig het drassige land in. Niets wijst erop dat op deze plek een grote veldslag een einde maakte aan een vergeten koninkrijk: ...
Feit en fictie in Kingdom of Heaven: oogverblindende fictie
Dé film over de kruisvaarten is nog steeds de adembenemende blockbuster Kingdom of Heaven van regisseur Ridley Scott. Maar is deze ultieme film over de kruistochten wel historisch accuraat? Door Roy van Zitteren In de bioscoopversie van Kingdom of Heaven (2005) ...
Ontsnapt aan de Beeldenstorm
De Beeldenstorm roept bij de meeste mensen een beeld op van wanorde, chaos en nutteloze verwoesting. Maar klopt dat wel? In Utrecht kon veel middeleeuwse beeldhouwkunst uit de kerken gered worden. Door Michelle van Lanschot ‘De eerste Beeldenstorm in Utrecht verliep heel ...
Sint Maarten: een middeleeuws idool
Op 11 november vieren we het Sint-Maartenfeest met lampionnenoptochten en kinderen die langs deuren gaan voor snoep. Sint Maarten was in de middeleeuwen een idool. Hij was zo geliefd, dat men er alles aan deed om zijn stoffelijke resten te ...
De weg naar Van Eyck
In het tweede decennium van de twintigste eeuw begon de Nederlandse historicus Johan Huizinga een ambitieus onderzoek naar de gebroeders Van Eyck. Dit onderzoek, later betiteld als het Herfsttij der Middeleeuwen, groeide uit tot een allesomvattende karakterisering van de Late ...
Franciscus: de heilige van dierendag
Op 4 oktober is het dierendag. Het is ook de gedenkdag van Sint Franciscus van Assisi, de heilige die volgens de legenden met dieren kon praten. Door Anneloes Klein-Horsman De allereerste dierendag vond plaats op 4 oktober 1930. Een jaar ...
Moorden in naam van God
De kruistochten gingen gepaard met buitensporig veel geweld. Maar dit geweld stond in schril contrast met de gepredikte christelijke leer van naastenliefde. Hoe was het dan mogelijk dat de kruisvaarders zonder gewetenswroeging de moslims te lijf gingen en de vrome ...
De losse draden van het tapijt van Bayeux
Het tapijt van Bayeux is één van de bekendste kunstwerken van de Middeleeuwen. Het wordt veelal beschouwd als pure Normandische propaganda. Maar dit staat niet vast. Is het wel zo Normandisch, of komt de visie voor dit kunstwerk toch elders ...
Satanisme in de Middeleeuwen? De Codex Gigas
In de Middeleeuwen circuleerde in Europa een mysterieus en omvangrijk boekwerk: de Codex Gigas. Deze ‘Satansbijbel’ reisde half Europa door. Wat was het doel van de ‘Duivelsbijbel’? Wie was de schrijver? En hebben we hier te maken met een oude ...
De Arthurlegende door de eeuwen heen
De verhalen over koning Arthur en de ridders van de Ronde Tafel zijn nog steeds populair. Waar ligt de oorzaak dat de Arthurlegende blijft aanspreken bij diverse soorten publiek? En wat doen romanschrijvers en filmmakers met de mythen? Door Arno Luyendijk ...
De Mongolen: het sociale beleid van een steppevolk
De Mongolen hebben vooral naam gemaakt als geduchte veroveraars. Dat de Mongoolse heerser Khubilai Khan (1215-1294) oog had voor de behoeftigen in zijn rijk, is minder bekend. Als keizer van China voerde hij revolutionaire sociale hervormingen door, met een haast ...
Hoe de Mongolen een wereldrijk stichtten
Terwijl Europa zich concentreerde op kruistochten tegen de moslims, doemde uit de Centraal-Aziatische steppen een veel groter gevaar op. De Mongolen zouden de middeleeuwse wereld in brand zetten. Hoe kreeg een arm nomadenvolk het voor elkaar een wereldrijk te stichten? ...
Is Leonardo’s Laatste Avondmaal wel zo bijzonder?
Leonardo da Vinci is een bijna mythisch persoon. Zijn werk wordt omgeven door complottheorieën en de artiest lijkt het middelpunt van een cultus. Maar was deze vermaarde kunstenaar wel zo vernieuwend? Door Bas Vogel Leonardo da Vinci voltooide zelden een kunstwerk ...
Praten als Brugman: uitdrukking uit de 15e eeuw
Iedereen kent de uitdrukking ‘praten als Brugman’, maar waar komt die vandaan? In tegenstelling tot andere gezegden die namen bevatten, wordt Brugman met een hoofdletter geschreven. Dat komt omdat we hier te maken hebben een historisch figuur. Jan Brugman verwierf ...