Ook in de stad Groningen wordt dit jaar stilgestaan bij het feit dat de Eerste Wereldoorlog honderd jaar geleden begon. Hoe kwam de Grote Oorlog in het noordelijke Groningen terecht? Door Lars Sanders Het gevecht om Antwerpen speelt daar een ...
Jozef: heilig werkman en anticommunist
Jozef is, als lid van de heilige familie, zo oud als het christelijke geloof zelf. Op 19 maart wordt hij door de katholieke kerk geëerd. Zijn verering heeft door de eeuwen heen verschillende vormen aangenomen. Paus Pius XII zette Jozef ...
Klooster Ter Apel: parel in het protestantse noorden
In het Groningse dorp Ter Apel, vlak bij de Duitse grens, liggen de restanten van een middeleeuws kloostercomplex. In dit voor Noord-Nederland unieke gebouw is nu een museum gevestigd. Hoe heeft dit kloostergebouw in een overwegend protestantse regio de tand ...
Ga tekeer als Hunnen! Keizer Wilhelm en China
Op 27 juli 1900 spreekt de Duitse Keizer Wilhelm II (1859-1941) in de havenstad Bremerhaven zijn troepen toe. Zoals de Hunnen duizend jaar geleden de reputatie van genadeloze vechters hadden, zo zou het Duitse leger deze nu moeten evenaren, aldus ...
Bankencrisis! Fraude en faillissement in Venetië
De eminente historicus Frederic C. Lane (1900-1984) verzuchtte in 1937 al dat de middeleeuwse Venetiaanse banken dezelfde fouten en kwaden vertoonden als banken in latere eeuwen. De Venetiaanse republiek reguleerde het bankwezen weliswaar rigoureus, maar heeft dit ook effect gehad? ...
Naar Dresden om te leren huilen
De Duitse arts en auteur Uwe Tellkamp (1968-) publiceerde in 2008 de roman De Toren. Hij beschrijft hierin de lotgevallen van een aantal gezinnen in het Dresden van de jaren tachtig. Neem de roman mee op een bezoek naar Dresden ...
“Ich bin ein Berliner”
Op 26 juni 1963 zou president John F. Kennedy (1917-1963) de bevolking van West-Berlijn toespreken. Er was lang nagedacht en geschaafd aan deze toespraak, want voor de Amerikanen stond er wat op het spel. Door Lars Sanders De toespraak met ...
De zaak Brutus: James Bond in naoorlogs Duitsland
Een zachte novembernacht in 1953. De Oost-Duitse ambtenaar Walther Gramsch vertrekt van Oost- naar West-Berlijn. Het is geen alledaags tafereel: de man verkeert in doodsangst. James Bond-taferelen in het naoorlogse Duitsland? Door Lars Sanders Walther Gramsch (1897-onbekend) werkte als spoorwegambtenaar toen ...
Ieper: bezoek aan een herboren stad
Wie vandaag de dag door het Belgische Ieper loopt, heeft de illusie door een goed geconserveerde Middeleeuwse stad te wandelen. Toch heeft het allemaal wat onwerkelijks: echt oud ziet het er niet uit. Welke historie verbergt deze reconstructie? Door Lars Sanders In ...
De onbevlekte ontvangenis: dogma en misverstand
Op 8 december viert de katholieke kerk het feest van de onbevlekte ontvangenis. Veel niet-katholieken weten het zeker: dat betekent dat Maria maagd is gebleven toen Jezus geboren werd. Maar de onbevlekte ontvangenis slaat op Maria’s eigen geboorte. Hoe kan ...
Het roemloze einde van Erich Honecker
De postuum verschenen memoires van Erich Honecker (1912-1994) stonden onlangs in Duitsland in de bestsellerlijsten. De voormalige leider van de Duitse Democratische Republiek (DDR) stelt in zijn geschrift dat het communisme nog steeds de ideale staatsvorm oplevert. Door Lars Sanders In ...
P.J. Troelstra: in de ban van Friesland
Politicus, dichter en schrijver Pieter Jelles Troelstra (1860-1930) keek tijdens de laatste jaren van zijn leven mijmerend terug op zijn jeugd in Friesland. Wat maakte het hoge noorden voor hem zo bijzonder en welke sporen heeft hij daar achtergelaten? Door Lars ...
Hoe Guy Fawkes bij Occupy belandde
Guy Fawkes-maskers duiken steeds vaker op sinds de protestbewegingen Anonymous en Occupy ze bij hun acties gebruiken. Wie was deze Guy Fawkes eigenlijk? En hoe kon hij uitgroeien tot een icoon van het anti-kapitalisme? Door Lars Sanders Op de avond van ...
50 jaar Berlijnse Muur: een kloof die dichtgroeit?
De Berlijnse Muur sloeg een kloof tussen Oost en West die ook na 1989 in de hoofden van veel Duitsers bleef bestaan. Maar 50 jaar nadat Oost-Duitse grenssoldaten de eerste prikkeldraadversperringen opwierpen, brokkelt deze mentale Mauer im Kopf langzaam af. ...
Leeuwarden: bakermat Nederlands koningshuis
Het Oranjepoortje in de Grote Kerk van Leeuwarden is één van de restanten van het stadhouderlijke hof in de Friese hoofdstad. Wat is de band tussen de vorstelijke Oranjes en Leeuwarden? De Friese stadhouder Willem Frederik van Nassau-Dietz blijkt hierin ...